Аюрведический протокол для предотвращения covid 19

Аюрведа – 5000-летняя индийская медицинская наука, специально созданная для спасения человечества от пандемии, такой как коронавирус либолюбого другого вируса.
Аюрведа имеет 2 важные цели

1. Поддерживать здоровье здоровых людей (Профилактика)
2. Лечение болезней, от которых страдает человечество

Вкратце мы должны понять концепцию иммунитета в соответствии с Аюрведой.

Наше тело состоит из 7 Dhatus (тканей)

7 Dhatus (тканей)

1. Ras (лимфатическая система)
2. Rakt (кровеносная система)
3. Maus (Мышечная ткань)
4. Medh (жировая ткань)
5. Asthi (костная ткань)
6. Majja (костный мозг / нервная система)
7. Sukra (репродуктивная система сперматозоидов и яйцеклетки)

Всякий раз, когда пища или напиток, попадает к нам в желудок, запускается процесс метаболизма, производимый «AGNI» (пищеварительный огонь), который является наиболее важным фактором для нашего здоровья. После этого из питательной части продуктов получают экстракт, называемый AHAR Ras, которая дает питание всем 7 упомянутым выше тканям и, наконец, получает экстракт OJAS, который является сущностью всех 7 тканей, и наш иммунитет зависит от качества этогоэкстракта, называемого OJAS.
если мы хотим улучшить иммунитет, мы должны защищать нашуAGNI, которая является пищеварительным огнем.

В древнем тексте упоминаются некоторые важные вещи, которые следует соблюдать.

• 30-минутные упражнения в домашних условиях в форме йоги или выполнениясурьянамаскар (приветствие солнца), практики мантры ОМ 3 раза в день или простая растяжка мышц,согласно Аюрведеувеличивают пищеварительный огонь, который отвечает за хорошее качество OJAS и приводит к повышению иммунитета.
• Мы должны есть только тогда, когда еда после приема пищи перевариться полностью, что означает, что мы должны есть только тогда, когда мы чувствуем действительно сильный голод. Если вы не чувствуете себя голодным, не ешьте ничего, потому что ощущение голода является признаком того, что предыдущая пища усвоилась.

• когда хочется пить, пейте горячую или теплую воду. Согласно упоминаниям в аюрведических древних текстах, метод приготовления кипящей воды очень специфичен. Нам нужно кипятить воду до тех пор, пока количество не станет равным половине исходного качества. Это означает, что 2 литра воды нужно вскипятить до получения 1 литра. Эта вода помогает нам поддержать пищеварительный огонь и повысить наш иммунитет.

• если вы чувствуете себя голодным с утра во время завтрака вы можете есть папайю, изюм или гранат, количество зависит от интенсивности голода. Если вы не голодны, дождитесь,когда вы сильно проголодаетесь, тогда приступайте к обеду

• При приготовлении обеда или ужина следует использовать специи, такие как топленое маслогхи, тмин, кориандр, имбирь, чеснок, листья карри, порошок куркумы, черный перец, потому что это защищает нашу дыхательную систему от инфекций.

• Всегда начинайте прием пищи с употребления 2 небольших кусочков чеснока, обжаренных в топленом маслегхи( идеально годичной выдержки), либо в любом другом, и 2 небольших кусочков свежего имбиря, затем можно съесть зеленый маш(узбекская чечевица), коричневый или красный рис, тыкву , зеленый горошек, бобы, баклажан, морковь, лук, чеснок, пажитник, спаржу, суп «мунг дал» из маша или овощи.
• Используйте гималайскую соль для приготовления пищи, которая, согласно Аюрведе, лучше всего подходит для здоровья.
• Гудучи(Тиноспорасердцелистная),можно использовать отваргудучи 20 мл один раз утром либо 2-4 г порошка разведенные с теплой водой.

Гудучи(Тиноспорасердцелистная)

• 20 мл отвара из смеси базилика + корицы + черного перца + имбиря либо его порошка.
• Наносите кунжутное масло или топленое масло в ноздри утром и вечером.
• Утром после чистки зубов полощите ротовую полостькунжутным маслом в течение 2–5 минут ежедневно.
• Утром и ночью дышите парами горячей воды, смешанными с эвкалиптовым маслом.
• Окуривайте ваш дом сухими листьями ниима(Azadirachta indica) либо горчичными семенами один либо два раза в день.
• Не спать после обеда или в дневное время.
• Старайтесь избегать продуктов приготовленных из кукурузы, молока или молочных продуктов, например: сыра, мороженого, творога, прохладительных напитков, соков, алкоголя, мяса, рыбы, курицы.
• В обед мы должны есть меньше чем нам хочется.
• После обеда медленно сделайте 100 шагов по дому.
• Готовьте свежую еду каждый день, не ешьте несвежую пищу.

Следуйте этим правилам и будьте здоровы в этом критическом положении.

Ссылка на древние трактаты – “Charak samhita, Shurshrut samhita, Yogratnakar”.

– Dr.Gaurav Davee

International Ayurveda physician

Instagram – drgauravdavee

FB- Gaurav Dave
е-мейл – grafotreat@hotmail.com

(Перевел Денис Лёвкин)

आयुर्वेदानुसार निरोगी आरोग्याची पंचसूत्री

       आयुर्वेद जगातील सर्वात प्राचीन भारतीय वैद्यकीय शास्त्र आहे. आयुर्वेद हे नाव सर्वांमध्ये प्रचलित आहे पण आयुर्वेद बद्दल भारतीय लोकांमध्ये अज्ञान आहे , अहो भारतीय आपलं स्वतःच शास्त्र असून सुद्धा त्याचा बद्दल आपल्याला सखोल ज्ञान नाही किंवा जे काही थोडं असावं ते सुद्धा चुकीचं असत. का चुकीच असतं तर आपण ते ज्ञान तज्ञ व्यक्तीकडून आत्मसाद केलं नसत तर ते 4 लोकांना कडून ऐकलं असत , आपल्या देशात मोफतचा चुकीचा सल्ला देणाऱ्यां कमी बिलकुल नाही ते आपल्याला आजू बाजूला चौकाचौकात दररोज भेटतात आणि आपण त्याच बोलणं एकदम मन लावून ऐकतो आणि घरी जाऊन उत्साहाने तो सल्ला पाळणे चालू करतो परिणामी त्याचा फायदा होत नाही तर नुकसान होत त्यामुळे जनसमुदायमध्ये आयुर्वेदाची प्रतिमा खराब होते स्वकर्मा मुळेच, तर कृपया अस काही करू नका तज्ञ व्यक्ती कडून आयुर्वेद सल्ला आपल्याला पर्येंत पोहोचावा यासाठी मी हा लेख लिहीत आहे. जगाच्या पाठीवर प्रचंड पैसे कमावणारे लोक आपल्याला भरपूर भेटतील पण आरोग्य कमावणारे आपल्याला भेटणारे तसे दुर्मिळच. तर आयुर्वेदद्वारे आपण जाणून घेऊ या आरोग्य कसे कमवावे. 

        आयुर्वेद शास्त्राचे उद्दिष्ट आहे की निरोगी व्यक्तीच्या आरोग्यचे रक्षण करणे आणि रुग्णाला आजारमुक्त (व्याधीमुक्त) करणे. आयुर्वेदच्या तत्वानुसार “अग्नि” नावाची संकल्पना आहे. आयुर्वेद सांगत की “सर्व आजाराचे मूळ हे मंद अग्नि” म्हणजेच याचा दुसरा अर्थ असा होतो की आपलं आरोग्य हे अग्निवर अवलंबून आहे, जर आपल्याला आरोग्य जपायचं किंवा कमवायच असेल तर आपण आपल्या अग्नीच प्रयत्न पूर्वक रक्षण केले पाहिजे.” आपण जे दररोज आहार सेवन करतो त्याच पचन योग्य प्रकारे करून त्या आहाराचे योग्य परिणमन करून संपूर्ण शरीर, इंद्रियें आणि मन याना पोषण द्यायचे काम अग्नि मार्फत होत असते आणि जेव्हा अग्नि मंद होतो तेव्हा आपल्याला आजार होतात आणि अग्नि नष्ट झाला आपला अंत होतो अस चरक संहिता मध्ये लिहिलं आहे. आंतरराष्ट्रीय स्तरावर 9 देशामध्ये आयुर्वेद प्रचार आणि प्रसार करताना 5 महत्वाचे गोष्टी माझ्या निरीक्षणात आल्या त्या जर आपण सांभाळल्या तर आपलं आरोग्य आपल्या खिश्यात राहू शकते.

1) व्यायाम – नित्य सकाळी लवकर व्यायाम करणे आरोग्यास अत्यंत उपयोगी आणि महत्वाचे आहे. का हो अस ?
आयुर्वेदमध्ये अष्टांग हृदय नावाचा महत्वाच्या ग्रंथ मधील हा संदर्भ
लाघवं कर्मसामर्थ्यं दीप्तोऽग्निर्मेदसः क्षयः।
विभक्तघनगात्रत्वं व्यायामादुपजायते॥१०॥
व्यायाम केला की शारीर हलके वाटते, उत्साह वाढतो , कार्य कार्य करण्याची क्षमता वाढते, दीप्त अग्नि म्हणजे व्यायाम केल्याने आपला भुकेचा अग्नि एवढा सक्षम होतो की दिवस भरात आपण जो काही आहार सेवन करू तो योग्य पचवून त्याच उत्तम पोषक आहार रसात रूपांतर करुन शरीराचे आणि मनाचे पोषण करतो त्याच बरोबर शारीरिक सुदृढता सुद्धा व्यायामाने मिळते.

पण व्यायाम कसा असावा ?
दररोज 30 तर 40 मिनिटे फास्ट वाकिंग हा उत्तम व्यायाम. व्यायाम हा वातानुकूलित जागेत करू नये. आणि स्त्रियांनी किंवा तरुण मुलींनी मासिक पाळीमध्ये व्यायाम करू नये.

2) अत्यम्बुपान – जास्त मात्रेत जल सेवन करणे हे भुकेचा अग्नी मंद करण्याचे प्रमुख कारण आहे. बऱ्याच लोकांना सकाळी उठल्यावर 1 ते 3 ग्लास पाणी प्यायची सवय असते. त्याचा समज अस आहे मी सकाळी उठून भरपूर पाणी प्यायलो की पोट साफ होत आणि शारीरिक शुद्धी होते. आपलं गैरसमज मला मला दूर करावासा वाटतो की सकाळी उठून तहान नसताना भरपूर प्रमाणात जल सेवन केलं तर ते अग्नी मंद करायचे प्रमुख कारण आहे. जर जल सेवन करायचे असल्यास तहान लागल्यास करावे व ते कोमट किंवा उष्ण असावे आणि सकाळी जल सेवन करायचे असल्यास ते सूर्य उदया पूर्वी करावे जर तहान लागल्यास.

किती लिटर पाणी दिवस सेवन करावे ?

कोणी किती लिटर पाणी प्यावे हे अंकात न सांगता जेव्हा जेव्हा तहान लागेल तेव्हा तेव्हा कोमट किंवा गरम जल सेवन करावे. प्रत्येकाचे शरीर आणि प्रत्येकाच्या गरजा या एकमेकांपेक्षा वेगळ्या आहेत.
उदाहरणार्थ – जेवढे पाणी एका एका खेळाडू ला दिवसभरात गरजेचे आहे तेवढेच पाणी एका वातानुकूलित कार्यालयात बसून काम करणाऱ्याला कर्मचाऱ्याला लागणार नाही त्याचा शरीराची गरज वेगळी आहे. त्यामुळे सध्या समाजात जो सरसकट सर्वाना ४ ते ६ लिटर पाणी सेवन करा असा एकच सल्ला दिला जातो तो चुकीचा आहे कारण त्या अधिक पाण्याच्या सेवनाने शरीरातील पचनसंस्थेचा अग्निमंद होते आणि हे सातत्याने झाले तर त्यापासून अजीर्ण , अम्लपित्तसारखे पचन संस्थेचे आजार उद्भवतात.  फ्रीज मधील जलाचे सेवन शक्यतो टाळावे. भोजन सेवन करत असताना नेहमी जलसेवन कोमट किंवा उष्ण जेवणामध्ये थोडे थोडे करावे जे अमृत समान कार्य करते,भोजन पूर्वी जलाचे सेवन अजीर्ण करते, आणि भोजननंतर जल सेवन विष समान कार्य करते म्हणून नेहमी भोजनमध्ये थोडे थोडे जल सेवन करावे.

3) अध्यशन – अध्यशन हा संस्कृत शब्द आयुर्वेद ग्रंथात बऱ्याच ठिकाणी वारंवार आला आहे त्याच अर्थ असा आहे की पूर्वीच्या अन्नाचे योग्य पचन होण्याआधीच पुढच्या अन्नाचे सेवन करणे. हे कारण ज्यास्त प्रमाणात जगात आढळले जाते, कारण आयुर्वेद सांगतो की जेव्हा भूक लागेल तेव्हाच अन्नाचे सेवन करा, पण आपण वेळ झाली म्हणून आता जेवण केलं पाहिजे या विचाराने भोजन करतो पण जेव्हा भूक लागली नसते तेव्हा भोजन करू नये कारण भूक लागणे हे आधीचे अन्न पचण्याचे लक्षण आहे आणि ते जो पर्येंत जाणवत नाही तो पर्येंत भोजन करू नये जर तसे सातत्याने केलं तर अग्निमंद होतो आणि व्यक्ती रुग्ण बनतो म्हणून आपल्या भुकेच्या अग्निकडे लक्ष जरूर द्या आणि अध्यशन टाळा.

4) विषमाशन –
गरजेपेक्षा अति किंवा कमी किंवा अयोग्यवेळी भोजन सातत्याने करणे म्हणजे विषमाशन.
जे नोकरी करणारे मंडळी आहेत त्यामध्ये हे कारण सातत्याने आढळते कारण त्यांना जेवायची एक फिक्स वेळ दिली जाते त्यात त्यानं जेवण करावं लागत त्यावेळी त्यांना भूक असली किंवा नसली तरी , त्याचप्रमाणे लोकांना भोजन करतात दूरदर्शन पाहता किंवा मोबाईल हाताळता जेवायची सवय असते त्यामुळे न कळत का होईना पण कमी किंवा ज्यास्त जेवतो. काम करत असताना भूक लागते पण कामात मग्न असल्यामुळे आपण जेवण करत नाही पण जेव्हा नंतर जेवायला बसतो तेव्हा भुकेचा अग्नी मंद झाला असतो पण जेवन मात्र आपण त्यात मात्रेत करतो. या सर्व कारणांमुळे आपण विषमाशन आवर्जून टाळावे .

5) विरुद्ध आहार –
विरुद्ध आहार ही संकल्पना फक्त आयुर्वेद शास्त्रात लिहिली आहे . जे अन्न शरीरातील दोष, धातू, मल याना दुष्ट करते किंवा विकृत करते ते म्हणजे विरुद्ध आहार .
उदाहरण –
दुधाचा चहा किंवा बिस्किटे किंवा चपाती एकत्र करून खाणे हे आपल्याकडे सर्वात जास्त प्रमाणात घेतला जाणार विरुद्ध आहार आहे. फक्त 15 दिवस चहा बंद करून पहा काय फरक पडतोय तुमच्या प्रकृती मध्ये .
2) फळ आणि दूध एकत्र करून सातत्याने सेवन करणे.
3) वजन कमी करण्याच्या उद्देशाने दररोज सकाळी गरम पाणी + मध सेवन करणे .
4) भात शिजवताना त्यात मीठ टाकणे.
अजून बरेच उदाहरण आहेत पण ही उदाहरण सातत्याने सेवन केली जाणारी आहेत. ती जर आपण करत असू तर त्याचे सेवन करू नये .

या वरील 5 गोष्टी कडे जर आपण आपल्या दैनंदिन जीवनात लक्ष दिलं तर आपलं आरोग्य नक्कीच उत्तम राहील पण “जे लोक आमच्याकडे वेळ नाही असे स्वतःची समजूत काढून लक्ष देत नाहीत तेच लोक पुढे जाऊन इमर्जनसी परिस्थितीला समोरो जातात आणि त्यावेळी त्यांना आई.सी.यु मध्ये झोपायला वेळ काढावा लागेतोच त्यामुळे योग्य वेळीच जागे व्हा आयुर्वेदाची कास धारा आणि आरोग्य कमवा , पैसातर आयुषभर कमवायचा तर आहेच,फक्त पैसेच्यामागे आरोग्याला विसुर नका.”

टीप – वाचकांना विनंती आहे की आयुर्वेद लोकांपर्येंत पोहोचवण्यासाठी या ब्लॉगची लिंक ज्यास्तीतज्यास्त लोकांबरोबर शेअर करा.

• डॉ. गौरव दवे (आयुर्वेदाचार्य)
  आंतरराष्ट्रीय आयुर्वेद फीजीशीयन
  डिरेक्टर – डॉ. दवे आयुर्वेद पंचकर्म वेलनेस क्लिनिक.
  पनवेल , महाराष्ट्र.
  कॅन्सलटिंगसाठी – 8898888525 (पूर्वनियोजित वेळेनुसार)

 

 

NIDRA (Sleep) & AYURVEDA

What is depend Upon Sleep?

(Nidra – is Sanskrit word which uses in Ancient Ayurveda text for Sleep)

Happiness and unhappiness, proper nourishment or emaciation, strength and debility, sexual power and impotence, knowledge and ignorance, life and its absence (death) – all are dependent on sleep.

• Akala Nidra – sleep at the improper time,
• Atiprasanga – excess sleep
• Na Nidra – lack of sleep – these three destroys health.

Ratri Jagaran  – Keeping awake at nights (avoiding sleep) is dry (causes dryness inside the body),
Divasvapna – sleeping during daytime is unctuous (causes moistness inside) and
Taking a nap in sitting position comfortably (during the day) is neither dry nor unctuous.

Sleeping during daytime is beneficial during GRISHAM RUTU (APRIL & MAY), because in that season, Vata undergoes a mild increase, dryness is more, nights are short;
Day sleeping during other seasons causes Kapha and Pitta increase.

Who can have a day sleep?

(DIVASWAP – A word used in Sanskrit for Daytime sleep)

Day sleeping is good for those who are exhausted by excessive speaking, riding, walking, wine, woman (sexual intercourse), carrying heavy load, physical activities, tired by anger, grief and fear, for those suffering from asthma, hiccup, diarrhea, for the aged, the children, the debilitated, the emaciated, those having injury, thirst, abdominal pain, indigestion; those assaulted, those intoxicated, and those who are habituated to day sleep. In them, it maintains the normalcy of the tissues and the Kapha nourishes the body.

Who should not have the day sleep?

Obese, in whom Kapha is aggravated, who take regular oily food,
Those who are suffering from poisoning and throat disease patients.

Effect of Sleeping at an improper time?

causes delusion, fever, lassitude, nasal catarrh, headache, dropsy,
oppression in the chest (nausea), obstruction of the tissue pores and weakness of digestive function; for this fasting, emesis, sudation and nasal, medications are the treatment.

What if a person cannot sleep on his ideal time at night?

the person should sleep at the proper time at nights daily as much as desirable and
become habituated to it. If he has kept awake at night due to non-habituation (not accustomed to), he should sleep for half that period, the next morning without taking any food.

Effect of Suppression of sleep (Because of Gadgets like mobile, WhatsApp and FB)

Moha – delusion
Murdha Akshi Gourava – the heaviness of head and eyes
Alasya – laziness, lassitude
Jrumbhika – yawning
Angabhanga – body ache

Those suffering from very little sleep (or no sleep at all), should indulge in the use of milk, wine, meat soup and curds (as food), oil massage and mild squeezing (of the body), bath, anointing the head, ears and eyes with nourishing oils, comforting embrace by the arms of the wife, harbouring the feeling of satisfaction of having done good deeds and resorting to things which are comforting to the mind as much as desired; these bring about the pleasure of good sleep. For those who follow the regimen of celibacy, who are not very crazy about sexual intercourse and who are contented with happiness, sleep will not be very late than its regular time.

 

We are trying to propagate Ayurveda such a way that every reader should get authentic knowledge of Ayurved direct from ancient texts so please do share this blog because always “sharing is caring”

“We need to support Ayurveda just like we did with Yoga”

(For Personal Ayurveda Consultation With DR. GAURAV DAVEE

Contact – drgauravdave17@hotmail.com)

12 Food that should not be consumed habitually…According to Ayurveda

Kilata and Kurchika (dairy product – sweet in taste)

Kilata, Piyush, Kurcika, Morana, etc. are strengthening, increase the semen, sleep and Kapha, cause constipation, heavy to digest, and aggravate the Doshas.

Kilata is the solid portion obtained after heating curds or buttermilk,

Piyush is the milk of a cow which has just given birth to a calf, up to a period of about three days or till the milk becomes thin.

Kurcika is the solid portion obtained after heating buttermilk.

Morana (or Morata) is the sour, thin liquid portion.
Dadhi – Curd

Curd has
Amla rasa – sour taste
Amla Paka – undergoes sour taste conversion after digestion
Grahi – absorbent, useful in diarrhoea,
Guru – heavy to digest
Ushna – hot in nature
Vatajit – balances Vata
Increases Meda (fat), Shukra (semen), Bala (strength), Kapha, Raktapitta (bleeding disorders),
Agni (digestion strength) and shotha (inflammation).
Rochishnu – increases taste
Rules for curds consumption:
Curd should not be eaten at nights, not made hot,
Curd should be taken along with green gram soup, honey, ghee, sugar and Amla.
It should not be taken daily. If used daily, it may cause/worsen fever, bleeding disorders, skin diseases, anaemia and dizziness.
Kuchiki (solid part of curds)

Already mentioned above
Kshara (alkalies),

All ksharas are very
Teekshna – penetrating ;
ushna – very hot in potency,
krumijit – destroy worms
Laghu – easily digestible
Pitta Asruk dushana – vitiate pitta and blood
Paki – helps in digestion, causes healing of wounds
Chedya – help break up hard masses,
ahrudya not good for the heart, puncture the tissues;
being pungent and salty in taste are not good to semen, ojas (the essence of the tissues ), hairs and eye (vision)
Sukta (fermented gruel),

Sukta (wine prepared from roots and tubers) increases the moisture of blood, Pitta and Kapha, expels Vata in downward directions, very hot in potency, is penetrating, causes dryness, sour, good to the heart, increases taste (appetite), is Sara – promotes bowel movements (laxative), enhances hunger, is cold to touch, useful in anaemia, diseases of the eye and worms.
Ama Mulaka – Uncooked radish,

Meat of animals which are emaciated, dry meat, the meat of the boar, sheep, cow, fish and buffalo

Masha – Urad Daal (black gram)

increases Kapha and Pitta

Guru – not easily digestible,

Ushna – hot in potency

Important causative factor for all skin diseases.
Nishpava (Flat beans)

Nishpava (flat bean) aggravates Vata, pitta, bleeding disorders,
it increases breast milk production and promotes urine formation.
Guru – Heavy to digest
Sara – promotes bowel movements
Vidahi – increases burning sensation
It is not good for eyes and semen quality.
Saluka – the meaning of saluk in Atharva Veda is the Edible root of lotus and another meaning is nutmeg.
Pista – powdery, starchy
Virudh – Spreading creeper /लता / वेल
Dried vegetables,

Yavaka (small barley),

Svadu – sweet,
Ushna – hot in potency,
Guru – hard to digest,
Shleshmapittala – increases Kapha and Pitta
Snigdha (unctuous, oily)
Amlapaka – undergoes sour taste conversion after digestion
Srushtamutrapureesha – increases bulk and volume of faeces and urine
Phanita –

इक्षोः रसस्तु यः पक्वः किंचिद् गाढो बहुद्रवः । स एवेक्षुविकारेषु ख्यातः फाणितसंज्ञया ॥

“Half cooked Sugarcane Juice called Phanit.”

Phanita is heavy (hard to digest),

Abhisyandi (increasing the secretions in the tissues pores and blocking them), causes a mild increase of Tridosha and cleanses the urine (by increasing its quantity).

– Those should not be consumed habitually, because they are causative factors of many diseases.
Note – We are trying to propagate Ayurveda such a way that every reader should get authentic knowledge of Ayurved direct from ancient texts so please do share this blogs because always “sharing is caring”

“We need to support Ayurveda just like we did with Yog Shastra”

आरोग्य आणि आयुर्वेद (आरोग्याच्या टिप्स )

प्रामाणिकपणे स्वतःला एक प्रश्न विचारा कि, अर्थाजनासाठी आपण सगळे दररोज ८ ते १० तास काम करतो, पण आरोग्य कमवण्यासाठी आपण किती वेळ देतो ? अंतःकरणातून काय आलं उत्तर ? प्रत्येकाला उत्तम आरोग्य पाहिजे हि बाब जरी खरी असली तरी ते आरोग्य आजकालच्या फास्ट लाइफमध्ये मिळवायचं कसं हा एक मोठा प्रश्न सगळ्यांना भेडसावत आहेच, तर मग चला पाहूया आयुर्वेद आपल्याला कश्या प्रकारे आरोग्य प्राप्तीसाठी मदत करू शकेल.

---

आयुर्वेदाच्या दृष्टीने आरोग्य प्राप्त होणे म्हणजे आपल्या शरीरामध्ये वात,पित्त आणि कफ या त्रिदोषाचा, ७ धातूचा आणि ३ मलांचा जेव्हा प्राकृत अवस्थेत असतील किंवा समतोल अवस्थेत तेव्हा आपल्याला आरोग्य प्राप्त झालं असं आपण बोलू शकतो.

तर आपल् आरोग्य चिरकाल टिकून राहावं तर आयुर्वेदाने आपल्याला सांगितलं आहे कि आदर्श दिनचर्या (दैनिंदिन) हे आपण दररोज पाळायला हवी. म्हणजे काय हो ?

१) आयुर्वेदानुसार दररोज सकाळी ब्रम्हमुहूर्तला आपण उठलं पाहिजे म्हणजे सूर्योदयापूर्वी साधारण १ ते २ तास.

२) त्यानंतर मल मूत्र विसर्जन करावे. (टॉयलेटमध्ये वर्तमान पत्र किंवा मासिक न वाचता पूर्ण समाधानकारक करावे)

३) दंतधावन – (दात घासणे) – आयुर्वेदानुसार आपण जी काही टूथपेस्ट सकाळी वापरतो ती फक्त मधुर रसाची असू नये. तर आयुर्वेद सांगतो कि दंत धांवणासाठी आपण नीम, खदिर, अर्जुन आणि करंज या औषधी वनस्पतीचा चूर्णाचा वापर आपण केला पाहिजे जेणे करून आपल्याला दंत आरोग्य प्राप्त होईल.

तासानं तास “मोरी” घासल्याप्रमाणे दात घासू नये त्यामुळे दातावरील इनामलचा थराला इजा होऊ शकते.

४) जिव्हा निर्लेखन – जीभ साफ करणे.

५) गंडूष – जिभ साफ करून झाल्यावर मुख कुहरामध्ये तीळ तेल किंवा पाण्यानी चूळ भरणे. ज्यामुळे हिरड्या आणि दंत आरोग्य प्राप्त होते.

६) व्यायाम –

आयुर्वेदानुसार व्यायाम हा फक्त सकाळच्या काळातच केला तरच त्याचा फायदा आपल्याला १०० टक्के होतो म्हणून नेहमी व्यायाम हा सकाळीच करावा. व्यायाम करण्यासाठी जिमला जाणं जरुरीचं आहे असं नाहीये तर सकाळी फास्ट वॉलकिंग जरी केलं तर ते आरोग्य आपल्याला प्रदान तर करतच त्याचप्रमाणे आपली कार्यक्षमता वाढवून आपल्याला पचनाच्या विकारांपासून सुद्धा लांब ठेवते.

सकाळी कामाला जाताना घरापासून रेल्वे स्टेशन पर्येंत तर आम्ही दररोज चालत जातो असं सांगणारा जनसमुदाय बराच आहे पण त्यांना खास सांगू ईच्छितो कि, व्यायाम करताना आपलं मन हे आपल्या शरीरावर केंद्रित असणे गरजेचे आहे आणि आपण आरोग्य प्राप्ती साठी व्यायाम करतो एवढा हेतू ठेऊन व्यायाम केला तर तोच ज्यास फलदायी ठरतो, सकाळी कामावर जाताना आपल्या मनात ७.४० ची लोकल किंवा बस पकडायची असचं असत त्यामुळे ते चालणं काही आरोग्यास उपयोगी पडत नाही. थोडक्यात सांगायचं झाल तर “कामात काम, स्नानात लघवी” करण्याचा प्रयत्न करू नये.
“आम्हाला वेळ नाही मिळत हो” असा जनसमुदाय तर फार ज्यास्त आहे त्यांच्या साठी खास “आज व्यायामासाठी वेळ नाही तर उद्या ठेवढाच वेळ हॉस्पिटलमध्ये काढायची तयारी ठेवा. “

आता पुढचा प्रश्न येतो कि व्यायाम किती वेळ करावा किंवा केव्हा थांबवावा ? आयुर्वेद सांगतो कि व्यायाम अर्धशक्ती व्हायला पाहिजे, मग आपल्याला समजणार कस अर्धशक्ती शरीराची वापरली कि नाही ? त्याच उत्तर पण आयुर्वेदामध्ये काही हजार वर्षांपूर्वी आधुनिक तंत्रज्ञान नसताना लिहून ठेवलं आहे, ते म्हणतात कि व्यायाम चालू केला कि जेव्हा आपल्या कपाळ आणि नाका जेव्हा घाम यायला लागतो किंवा जेव्हा तोंडानी श्वास घ्यायची वेळ येते त्यावेळी व्यायाम थांबवला पाहिजे. हे सगळी किंवा या पैकी कोणतेहि लक्षण जर जाणवायला लागलं म्हणजे आपली अर्ध शक्ती वापरली गेली असं समजावं आणि नेहमी लक्षात ठेवा कि व्यायाम हा हळू हळू वाढवला पाहिजे नाही तर शरीराला इजा होण्याची शक्यता असते.

७) नाश्ता – ब्रेकफास्ट हे संकल्पना मुळात भारतीय नसून ब्रिटिश लोकांनी भारतात आणली आणि ती आपल्या भारतीय संस्कृती मध्ये रुजवली हे गोष्ट आपलं विसरता कामा नये.

सध्या जोरात फॅड चालू आहे कि नेहमी “हेवी (भरपूर) करायला पाहिजे, हे आयुर्वेदाच्या दृष्टीने अगदी चुकीचे आहे. नाश्ता हा अर्धाजेवण असता कामा नये. नेहमी पचायला हलका असणं गरजेचं आहे. उदा – चहा (बिन दुधाचा), तांदळाचं घावण (न आंबवलेले), उपमा, थालीपीठ, पोहे कधीतरी, काळेमनुके, १ ते २ खजूर किंवा फळ हे आपल्या नाश्त्याचे

स्वरूपअसायला पाहिजे कारण हे अन्न आपल्या शरीराला अगदीजन्मापासून सात्म्य आहे. बिस्कीट, पाव किंवा बटर हे

बेकरीफूड आपल्या पचन संस्थेसाठी पचनास जड असतात सातत्यानेसेवन केल्यास पुढे जाऊन अजीर्ण, आम्लपित्त सारखे आजार व्हायला सुरवात होते.

८)भोजन – आयुर्वेदामध्ये भोजनाचा काळाबद्दल वर्णन करतानालिहिलं आहे कि मनुष्याच्या भोजनाचा काळ प्रातःकाळ आणिसायंकाळी फक्त दोन वेळा भोजन करावे असे लिहिलं आहे. यामध्ये काही खाऊ नये कारण भोजन करण्याची विधीहिअग्निहोत्र करण्यासमान आहे, अग्निहोत्र कर्म हे फक्तप्रातःकाळ आणि सायंकाळीच केल जात. जेव्हा भुकेचा अग्नीतीव्र होईल त्यावेळी भोजन करावे असे आयुर्वेदाने सांगितलं आहे.

१) भोजनाची सुरवात नेहमी २ छोटे आल्याचे तुकडे आणि थोडंसं सैंधव मीठ असं एकत्र खाऊन करावी.

२) भोजनाची सुरवात हे नेहमी मधुर रसाच्या पदार्थापासून करावी कारण षड्रसांपैकी (मधुर, अम्ल , लवण, तिखट, कडू आणि तुरट) मधुर रस हा पचनास सर्वात जड असतो त्यामुळे त्याचे सेवन नेहेमी भोजनाच्या सुरवातीला करावे ना कि शेवटी (पाश्चिमात्य संस्कृतीप्रमाणे).

३) मधुर रसाने – रक्त ,
अम्ल रसाने – मज्जा धातू,
लवण रस – अस्थी ,
कडू रस – मेद
तिखट रस – मांस
तुरट रस – रस धातू वर्धनाचे कार्य होतेच त्याचा बरोबर हा षड रसात्मक आहार शुक्र धातूला सुध्दा पोषण द्यायचं कार्य करतो.

४) भोजनामध्ये नेहमी तुरीच्या (पित्त आणि गॅस वाढवते म्हणून) ऐवजी मूगडाळीचे वरण + भात आणि कमीत कमी २ चमचे गाईच्या तुपाचा समावेश असला पाहिजे.

५) भोजन करताना जल पानाचे नियम – जल नेहमी कोमट असावे.
आयुर्वेद सांगतो कि भोजन पूर्वी जर जलपान केले तर ते अजीर्णास कारणीभूत आहे, भोजनमध्ये घोट घोट भर जलपान केले तर ते पचनास मदत करून अमृतसमानकार्य करते , आणि भोजन पश्च्यात जलपान केले तर ते विषाप्रमाणे कार्य करते. त्यामुळे नेहमी भोजन मध्ये घोट घोटभर कोमट जलपान करावे.

६) भोजनमध्ये फळाचे सेवन करायचे असेल तर ते नेहमी भोजनाच्या सुरवातीला करावे.

७) शक्यतो दही हे नेहमी सेवन करणे टाळावे खास करून रात्री सेवन करू नाहीये कारण आयुर्वेदानुसार ते बऱ्याच आजाराचे कारण आहे. आणि जर दही सेवन करायचे असेलच तर ते ताकाच्या स्वरूपात केले तर आरोग्यास उत्तम.

८) नवीन युग नवीन वाईट सवई असणारच, प्रकर्षाने सांगू इच्छितो कि भोजन करताना आपले मन हे आपल्या शरीरावर आणि आपल्या अन्नावर केंद्रित असावे, कमीत कमी जेवताना तरी टीव्ही, मोबाइलचा वापर टाळावा हे नक्कीच आरोग्यास उपयोगी आहे. आणि तरुण पालकांना विनंती आहे कि आपला लहान पोरगा किंवा पोरगी जेवण करत नाही म्हणून त्याच्या समोर मोबाईल वर विडिओ दाखवून जेवायला द्यायच्या वाईट सवई त्यांना या लहान वयात आपण लावू नका.

९) रात्रीच जेवण किंवा अन्न दुसऱ्या दिवशी खाणे याला आयुर्वेद पर्युषित किंवा शीळ अन्न म्हणून संबोधते आणि हे अन्न बऱ्याच रोगाचं प्रमुख कारण सांगितलं आहे, त्यामुळे अन्न फुकट जाईल या हेतूने आपण जर रात्रीच अन्न दुसऱ्या दिवशी नास्ता किंवा भोजनासाठी वापरात असला तर ते आरोग्याच्या दृष्टीने घातक आहे ते त्वरित थांबवले गेले पाहिजे.

१०) दररोज लसूण २ कळी तुपात तळून भोजन करत असताना खाणे आरोग्यास उत्तम आहे.

११) भोजन पश्च्यात आयुर्वेदामधे दररोज साधं तांबूल (विडा – साधं पान) सेवन करायला सांगितलं आहे.

१२) भोजन पश्च्यात १०० पावले अगदी हळुवार चालणे जेणे करून खालेले पचण्यास मदत होईल.

आयुर्वेदाचे असे काही दिनचर्येमधील गोष्टी आपण दररोजपाळावी तर आपलं आरोग्य हे नेहमी आपल्या मुठीतच राहणार हे गोष्ट आपण विसरता कामा नये.

वाचनकांना विनंती – आयुर्वेद विषयक अधिक माहितीसाठी ब्लॉग पेज फॉलो करा आणि लोकांना पर्येंत आयुर्वेद पोहचव्यासाठी हा ब्लॉग शेअर करा.

http://www.drgauravdave.wordpress.com

– Dr.Gaurav Davee

International Ayurveda consultant

Email – drgauravdave17@hotmail.com

Mobile number – +91 8898888525

Panvel,

Rajswalacharya – Mode of Living during menstruation According to Ayurveda

Busy life, the Fast life we do not have time for ourself also. but here I would like to remind you female is most part our family. If suppose women of our family get sick then whole family life gets disturbed. Lets see what Ayurveda said about Mode of Living during menstruation.

From the day of onset of menstruation, the lady should observe chastity and should avoid following things

1) Sleeping in the daytime (Diwaswap)

2) Should avoid Sex,

3) Application of collyrium (Anjan)

4) Shading of tears ablution,

5) Bathing overhead, 

6) massaging,

7) The paring of nails,

8) Fast race,

9) Laughing and talking too much listening to show many types of topics, excessive exercise.

10) Fast wind facing

11) Should sleep on the bed made up of Darbha (specific leafy plant) spread over ground

12) She should eat havisya  meal made of ghee, rice (Should be 1 year old) and cow milk or Yavak (meal made of Barley and milk)

13) She should not adorn herself with ornaments.

14) Use of Nasya (inhalation), Sweden (sudation), Vamana  (emesis) contraindicated during this periods.

15) In order to get her body slightly emaciated and digestive system purified she should take less quantity of meal.

 16) She should avoid pungent hot and salty food always concentrate on thinking good auspicious things.

17) On the 4th day after use of should take bath washing her head also wear white or new garments along with a garland of flower or ornaments then with the Enchantation  of religious or pious hymns, should, first of all, see her husband in white garments.

This restriction can help avoid hard work at least for those 3 to 5 days when women are definitely physically and psychologically in some state of change; however, in today’s changing social structure, it is not possible to follow the routine while measuring, but at least we should follow as much as we can. As an expert in Ayurveda, it is my duty to show authentic knowledge or information mentioned in five ancient textbooks. With this knowledge, we can know the normal things that we must follow to obtain the best health.

Refereces  – Charaka Samhita, Sushruta Samhita, Astang Sangrah, Astang Hruday, Kashayap samhita.

 

• Dr.Gaurav Davee, 
• International Ayurved Consultant, 
• Director – Dr.Dave Ayurved Panchkarma Wellness Clinic , Panvel 
• Director – Grafotreat – Professional Certified Graphologist & Numerologist,
• Chief Ayurved Consultant – Sanjeevani Clinic (Pune) and  Ashwini Ayurveda (Vashi) 
• BAMS – Bachelor of Ayurved Medicine & Surgery,
• PGDEMS – Postgraduate Diploma in Emergency Medical Services Affilated  with England,
• Financial Secretory – MAASD  ( Maharashtra Association Of Ayurved Students & Doctors )  
• Email – drgauravdave17@hotmail.com 
• www.drgauravdave.in

 

 

 

 

Rajswala charya – Modo de vida durante a menstruação

vida ocupada, a vida rápida, não temos tempo para olhar para a nossa própria saúde, mas eu gostaria de lembrar uma coisa importante de que as mulheres são parte mais importante da nossa família. se suponha que a saúde das mulheres seja perturbada na família, então toda a família fica perturbada.

mulher e Menstruação é um relacionamento como Vata e Asthi (osso) inseparável.
Então, vamos ver o que Ayurveda diz sobre o modo de vida normal das mulheres durante a menstruação, no sânscrito é chamado Rajswala charya.

Desde o dia do início da menstruação, a mulher deve observar a castidade. 

Deve evitar seguir as coisas

1. dormir durante o dia (Divaswap)
2. aplicação de collyrio (AnJan)
3. sombreamento de ablução de lágrimas,
4. Banhando a cabeça,
5. massagem
6. o desbaste das unhas,
7. corrida rápida
8. rindo e falando demais ouvindo mostrar muitos tipos de tópicos, exercícios excessivos,
9. virados para o vento rápido
   
10. Deve dormir na cama feita de darbha (planta de folhas específico) distribuídos por terra
    
11. ela deveria comer “havishya” feita de arroz o (arroz deve ter 1 ano de idade de acordo com ayurveda e não deve ser Basmati) com ghee e leite ou yavak (farinha de cevada e leite)
12. ela não deveria adornar-se com ornamentos.
13. uso de nasya (inalação), Suécia (sudação), vamana (emese) contra-indicada durante esses períodos.
14. A fim de obter seu corpo ligeiramente emaciado e sistema digestivo purificado, ela deveria tomar menos quantidade de farinha.
    
15. ela deve evitar pungente, quente e salgada porque este sabor 3 aumenta o sangramento enquanto a menstruação.
16. Os alimentos sempre se concentram em pensar em boas coisas auspiciosas.
17. No 4º dia após o uso, deve tomar banho, lavando a cabeça também com roupas brancas ou novas, juntamente com uma guirlanda de flores ou ornamentos, em seguida, com a encantamento de hinos religiosos ou piedosos, deve, antes de tudo, ver o marido com roupas brancas.

Esta restrição pode ajudar a evitar o trabalho duro, pelo menos, para aqueles 3 a 5 dias, quando as mulheres são definitivamente fisicamente e psicologicamente em algum estado de mudança, no entanto, na mudança de estrutura social de hoje, não é possível seguir a rotina estrita enquanto a menstruação, mas pelo menos nós deve seguir o máximo que podemos. Como especialista em Ayurveda, é meu dever que deve mostrar conhecimentos autênticos ou informações mencionadas em cinco livros de texto antigos. Por esse conhecimento, podemos conhecer as coisas normais que devemos seguir para obter a melhor saúde.

referências – Charaka Samhita, Sushruta Samhita, Astang Sangrah, Astang Hruday, Kashayap samhita.

•  Dr.Gaurav Davee, 
• International Ayurved Consultant, 
• Director – Dr.Dave Ayurved Panchkarma Wellness Clinic , Panvel 
• Director – Grafotreat – Professional Certified Graphologist & Numerologist,
• Chief Ayurved Consultant – Sanjeevani Clinic (Pune) and  Ashwini Ayurveda (Vashi) 
• BAMS – Bachelor of Ayurved Medicine & Surgery,
• PGDEMS – Postgraduate Diploma in Emergency Medical Services Affilated  with England,
• Financial Secretory – MAASD  ( Maharashtra Association Of Ayurved Students & Doctors )  
• Email – drgauravdave17@hotmail.com 
• www.drgauravdave.in

Leucorrea e Ayurveda

Hoje em dia, o branco é descarregado em  vagina é muito comum, vamos ver o que Ayurveda diz sobre esta descarga branca.

palavra “swetapradar” não apareceu em ótimos truques que é charak, shusrut e Vagbhatt Samhitas. Para sangramento por Rakpradar vaginal, pradar, e asrugdar e para a descarga branca, as letras swetasarav ou yonisrav foram usadas. Comentário charakpani e livros sarangdhar Samhita, bhavprakhas e Yog Ratnakar usaram esta palavra Swetpradar para descarga vaginal branca.

 

A leucorréia não é uma doença, mas um sintoma de tantas doenças no entanto, por vezes, esse sintoma é tão grave que obscurece os sintomas da doença real e as mulheres vêm para o tratamento de apenas esses sintomas.

A leucorréia também pode ser notada sem doença evidente. Provavelmente devido a isso, caraka e vagbhata prescreveram apenas tratamento sintomático.

Como mencionado anteriormente, LEUCORRHOEA é sintomas não uma doença, portanto, Etiopatogênese de doença de princípios que, com base em características clínicas, parece ser doença de viciação de Kapha, assim, a Etiopatogênese pode ser considerada como a seguinte maneira.

1. Kapha agravou devido a seus próprios fatores de viciação, influenciou ou vicia rasa Dhatu a do sistema reprodutivo, já influenciado pelo coito excessivo
2. Abortos,
3. Modo de vida impróprio
4. Dietética durante a menstruação e rutukal, juntamente com a não limpeza
5. Em seguida, produza branco e indolor descarga vaginal devido à dominância de sua propriedade líquida

Características clínicas de SWET PRADAR LEUCORRHOEA

1. descarga branca não associada com dor,
2. sensação de queimação,
3. desconforto

Tratamento de SWET PRADAR LEUCORRÉIA

• higiene pessoal mais importante para a prevenção da leucorréia.
• Tratamento Externo –
  1) Irrigação vaginal com decocção de casca de haste de lodra (Symplocos racemosa) ou dashmool.

 

• Medicina Interna
  1) Sementes de amalaki misturadas com mel + açúcar ou apenas com mel

2) Suco de amalaki com mel + açúcar

3) Bebida com água de arroz – Tandulodak

4) Uso de Nagkeshar (Mesua ferrea) com buttetmilk (TAKRA) seguido de dieta apenas arroz cozido e buttermilk (TAKRA) leucorrheoea em apenas 3 dias(Referências – Sarangdhar samhita, Astanga hruday, Bhavprakash, yogratnakar)

NOTA – Este blog escrito para fins de conhecimento de propósito de informação. não tome nenhum tratamento sem um conselho especializado.

 

• Dr.Gaurav Davee, 
• International Ayurved Consultant, 
• Director – Dr.Dave Ayurved Panchkarma Wellness Clinic , Panvel 
• Director – Grafotreat – Professional Certified Graphologist & Numerologist,
• Chief Ayurved Consultant –   Ashwini Ayurveda (Vashi) 
• BAMS – Bachelor of Ayurved Medicine & Surgery,
• PGDEMS – Postgraduate Diploma in Emergency Medical Services Affilated  with England,
• Financial Secretory – MAASD  ( Maharashtra Association Of Ayurved Students & Doctors )  
• Email – drgauravdave17@hotmail.com 
• www.drgauravdave.in

 

 

 

तांबुल सेवन (पान) आणि आयुर्वेद

भारताला साधारण १००० वर्षाची आयुर्वेदाची परंपरा आहे, आणि आयुर्वेदामध्ये दिनचर्या या विषयांतर्गत भोजनानंतर तांबुल (पान) सेवन केले पाहिजे असा संदर्भ आढळतो. पूर्वीच्या काळी पान खाण हे चांगल प्रतिक मानलं जायचं परंतु काही नजीकच्या २५ वर्षामध्ये समाजाचा पान सेवन करणाऱ्या व्यक्तीकडे पाहायचं दृष्टीकोन बदलला आहे. जो पान खातो तो व्यसनी आहे , ती सवय चांगली नाही , पान आरोग्याला घातक आहे अश्या नजरेने लोक पान खाणाऱ्या व्यक्ती कडे लोक बघतात . परंतु आपल्या पैकी किती लोकांना तांबुल सेवन विषयी सविस्तर आयुर्वेद शास्त्रातली माहिती आहे ? पान खाणे खरेखर आरोग्याला हितकर आहे कि अहितकार ? किवा पान हे आपल्याला आरोग्य प्राप्त करण्यास मदत करत का ?

आपण सगळ्याजणांनी एकदा तरी जेवणानंतर गोड मसाला पान कधी तरी खाल्लं असेलच , एक गोष्ट प्रकर्षाने नमूद करू इच्छितो इकडे कि आयुर्वेदानुसार गोड पान (तांबुल) आपल्या शरीरास हितकर नाही . कारण आपल्या शरीरात जेवण केल्या नंतर कफ वाढतो आणि आयुर्वेदा नुसार कोणतही मधुर रसाच जेवणानंतर आपण खाल्लं कि अजून कफ वाढतो म्हणून आयुर्वेदाने जेवणानंतर कफाच्या विरुद्ध गुणांची खायला सागितलं आहे, म्हणजेच कषाय ( तुरट ) , कटू (तिखट) आणि तिक्त (कडू) , रस युक्त पान खायला सांगितलं आहे , कारण कषाय ( तुरट ) रसामध्येच फक्त कफाला शोषून घायची क्षमता असते . कषायरसयुक्त पान याला आपण बोली भाषे मध्ये “साधे पान” बोलतो .

तांबुल (पान) कधी खायला पाहिजे ?

१) जेवणानंतर

२) सकाळी उठल्यावर

३) युद्ध समयी

४) विद्वानांच्या किवा राजांच्या सभेत – पूर्वीच्या काळी जर विद्वानांच्या किवा राजांच्या सभेत जर कोणी तांबुल ( पान) न खाता आला तर त्याला भर सभेत पशु समान वागणूक दिली जात असे एवढे पानाला आयुर्वेदामध्ये महत्वाचं स्थान होत.

५) शुरणं तुलसीमुलं ताम्बूलै: सह भक्षयेत् ! न मुञ्चति नरो वीर्यमेककेन न संशय: !
वरील श्लोकाच अर्थ असा आहे कि , स्त्रीशी संभोग करताना तांबुल सेवन करून संभोग केला पाहिजे . त्या पानमधे सुरण पावडर 1 gm + तुलसि मूळ पावडर 1 gm एकत्र करून टाकल आणि ते पान संभोग करताना जिभे खाली ठेवल कि त्या पुरुषाच वीर्य लवकर क्षरण (premature ejaculation) होत नाही . म्हणजे तांबुल सेवन संभोग करताना अतिशय उपयोगी ठरत .

ताम्बुलाचे गुण

1) कृमि ( जन्त ) नाशक , कफ आणि मुख दुर्गन्धि नाशक

2) कामाग्नि वाढवणारा ,

3) थकवा दुर करणारा – म्हणून जर आपण जर नीट पहिल तर बराचसा मजदुर वर्ग करताना पान खातात. त्यामुळे ते लवकर थकत नाहीत .

4) शरीराची कान्ति आणि सुन्दरता वाढवणारा,

5) जिभ जे रस इन्द्रियच प्रमुख् स्थान आहे त्याला शुध्द करते त्यामुळे जिभेची रुचि वाढते .

6) गळ्या सम्बन्धि सर्व विकारमध्ये उपयोगी

पान बनवताना त्यात कोणती घटक द्रव्ये टाकावी आणि पान कसे बनवावे ?

घटक द्रव्ये – पान , चुना , काथ् , सुपारी, भीमसेन कापुर , जायफल, गुञ्जा पाला (हरि पत्ती) , लवङ्ग .

पान बनवताना त्याच अग्र भाग आणि मूल भाग ( देठ ) हे कापून टाकाव.

पान खाल्यवर प्रथम जो पीक तयार होतो तो विषा प्रमाणे असतो, दुसरा पीक असतो तो प्रमेह् करणार असतो म्हणून पहिले 2 पीक थुकुन टाकले पाहिजे आणि 3 व 4 पीक शरीरास अमृतप्रमाने असतात म्हणून ते पीक गिळले पाहिजे.

कोणी तांबुल सेवन केल पाहिजे ?

1) आळशी लोकानी ,

2) ज्याच्या शरीरमध्ये वारंवार पूय निर्मिति होते

3) कर्क रोगामध्ये ( cancer )

4) कफ प्रकृतीच्या लोक

5) मुख रोगमध्ये

6) गल रोगमध्ये

कोणी तांबुल सेवन करु नये ?

1) नेत्र रोगामध्ये

2) पित्ताच्या आजारमध्ये

3) मद्यपान केल्यावर

4) दम्याच्या रुग्नाने

5) ज्याच्या शरीराचा दाह होतोय

6) विष प्रशान केलेल्या रुग्नाने

7) चक्कर येत असेल तर

• ताम्बूल अधिक मात्रेत सेवेन केल्याचे दोष ?
  अधिक मात्रेत पान सेवन केल तर शरीर , नेत्र, दात ( आपल्या दातांवर एनामल नावाचा एक थर असतो त्याला इजा होते) , केस . बल अनि कर्णेन्द्रिय याचा नाश होतो
• निष्कर्ष –
  1) तांबुल आरोग्यसाठि हितकर आहे , गेले 10 वर्ष मी स्वत: सेवन करतोय, हा वैयक्तिक अनुभव आहे.

  2) आयुर्वेदमधे अस कुठे हि संगितल गेल नाहिये कि पानात तंबाखु , रिम् जिम् टाकून मगच् ते सेवन कराव.

  3) जरी आयुर्वेदमधे पीक थुकायाला सगितला असेल तरी भिंतींचे कोपरे लाल करा अस कुठेही आयुर्वेदामध्ये संगितल नाहिये .

 

• Dr.Gaurav Davee, 
• International Ayurved Consultant, 
• Director – Dr.Dave Ayurved Panchkarma Wellness Clinic , Panvel 
• Director – Grafotreat – Professional Certified Graphologist & Numerologist,
• Chief Ayurved Consultant –   Ashwini Ayurveda (Vashi) 
• BAMS – Bachelor of Ayurved Medicine & Surgery,
• PGDEMS – Postgraduate Diploma in Emergency Medical Services Affilated  with England,
• Financial Secretory – MAASD  ( Maharashtra Association Of Ayurved Students & Doctors )  
• Email – drgauravdave17@hotmail.com 
• www.drgauravdave.in